در سیستم های تهویه مطبوع و تهویه صنعتی یکی از مهم ترین اجزایی که نقش کلیدی در بهبود جریان هوا ایفا می کند فن بین کانالی است. این نوع فن ها به گونه ای طراحی شده اند که در داخل مسیر کانال های تهویه نصب می شوند و با افزایش فشار استاتیکی باعث توزیع یکنواخت تر هوا در محیط های مختلف می گردند.
آشنایی با نحوه نصب فن بین کانالی برای مهندسان تاسیسات و حتی تکنسین های نیمه حرفه ای اهمیت ویژه ای دارد چرا که نصب نادرست آن می تواند منجر به کاهش راندمان، افزایش صدا یا حتی آسیب به فن شود. برای خرید این نوع فن ها و هواکش سانتریفیوژ ، هواکش صنعتی و دریافت مشاوره تخصصی می توانید با کارشناسان شرکت هوای پاک آماج تماس بگیرید یا از سایت تهویه آماج دیدن کنید و اطلاعات کامل تری کسب نمایید.
مراحل نصب فن بین کانالی
نصب فن بین کانالی نیازمند دقت بالا، رعایت اصول فنی و در نظر گرفتن شرایط محیطی است تا دستگاه عملکرد مطلوبی از خود نشان دهد. این فن ها معمولاً در سیستم های تهویه مطبوع، خطوط کانال کشی صنعتی، مراکز تجاری و کارگاه های تولیدی مورد استفاده قرار می گیرند.
و به دلیل موقعیت خاص نصب باید به صورت کاملاً اصولی در بین کانال ها قرار گیرند تا از افت فشار، افزایش صدا یا لرزش جلوگیری شود. مراحل نصب فن بین کانالی شامل چند بخش مهم است که باید به ترتیب و با رعایت استاندارد های لازم انجام شوند. در ادامه هریک از این مراحل به صورت جداگانه و کامل توضیح داده شده است.
بررسی و آماده سازی محل نصب
اولین مرحله در نصب فن بین کانالی بررسی دقیق محل نصب است. تکنسین باید با استفاده از نقشه سیستم کانال کشی بهترین نقطه ای که بیشترین راندمان هوا را تامین می کند مشخص کند. این محل باید از نظر ابعاد، مقاومت سازه ای، سهولت دسترسی برای تعمیرات و فاصله مناسب با سایر تجهیزات بررسی شود.
وجود فضای کافی برای اتصال ورودی و خروجی هوا، امکان عبور آسان کانال ها و همچنین نبود مانع فیزیکی از مهم ترین نکاتی هستند که در این مرحله باید در نظر گرفته شوند. اگر محل انتخابی دچار لرزش یا ناپایداری سازه ای باشد ممکن است در آینده به فن و حتی کل سیستم آسیب وارد شود.
نصب پایه یا ساپورت فن
در این مرحله نیاز است که پایه یا ساپورت فلزی مناسبی برای نگهداری فن ساخته یا نصب شود. این ساپورت باید وزن فن را به خوبی تحمل کند و در برابر لرزش مقاوم باشد.
معمولاً از براکت های فلزی ضدزنگ یا لرزه گیرهای مخصوص استفاده می شود تا هنگام روشن بودن فن، صدا یا لرزش اضافی به کانال ها منتقل نشود. محل نصب ساپورت باید دقیقاً تراز و هم راستا با بدنه کانال باشد تا اتصال ها بدون ایجاد فشار اضافی انجام شوند. همچنین در برخی موارد لازم است از رزین یا متریال های جاذب لرزش در محل اتصال ساپورت و بدنه کانال استفاده شود.
اتصال فن به کانال
بعد از آماده سازی محل نصب و قرار دادن ساپورت نوبت به اتصال بدنه فن به کانال ها می رسد. در این مرحله از اتصالات انعطاف پذیر (Flexible Duct Connectors) یا کوپلینگ های لاستیکی استفاده می شود تا لرزش ها به بدنه کانال منتقل نشوند.
باید توجه داشت که ورودی و خروجی فن باید کاملاً هم مرکز با کانال باشند تا از بروز افت فشار یا اختلال در جریان هوا جلوگیری شود. اتصالات معمولاً با بست های فلزی و نوار درزگیر عایق بندی می شوند تا از نشت هوا و کاهش راندمان جلوگیری شود. در این مرحله نیز توجه به آب بندی کامل از اهمیت بالایی برخوردار است.
اتصال برق و سیستم کنترلی
فن بین کانالی معمولاً دارای موتور الکتریکی است که برای روشن شدن نیاز به اتصال به سیستم برق دارد. در این مرحله کابل کشی باید به صورت استاندارد انجام شود و از کلید های محافظ جان، فیوز و تجهیزات ایمنی استفاده شود.
اگر فن دارای سیستم کنترل دور (اینورتر) یا سنسورهای تشخیص فشار یا دما باشد این تجهیزات نیز باید به درستی نصب و راه اندازی شوند. سیم کشی باید در مسیرهای ایمن قرار گیرد و در برابر حرارت و رطوبت مقاوم باشد. همچنین اتصال صحیح سیم ارت (زمین) به بدنه فلزی فن یکی از الزامات ایمنی در این مرحله است.
تست و راه اندازی اولیه
پس از اتمام نصب فیزیکی و الکتریکی فن باید روشن و تست شود. در این مرحله عملکرد فن از نظر صدا، لرزش، دبی هوا و دمای عملکرد بررسی می شود. اگر فن صدای غیرعادی یا لرزش داشته باشد نشان دهنده نصب ناصحیح یا عدم تعادل در سیستم است.
همچنین باید بررسی شود که جریان هوا از ابتدا تا انتهای کانال به درستی برقرار شده و هیچ گونه افت فشار یا نشتی وجود ندارد. در صورت استفاده از سیستم های اتوماتیک، مانند سنسور فشار یا کنترل دور باید تنظیمات نرم افزاری و کالیبراسیون نیز به طور کامل انجام شود تا عملکرد دستگاه با شرایط محیطی هماهنگ باشد.
انواع هواکش بین کانالی
هواکش های بین کانالی از پرکاربرد ترین تجهیزات در سیستم های تهویه مطبوع و تهویه صنعتی به شمار می روند که به دلیل قرارگیری در مسیر کانال، وظیفه انتقال و تقویت جریان هوا را با راندمانی بالا بر عهده دارند. این نوع فن ها در انواع مختلفی طراحی و تولید می شوند تا متناسب با نیازهای متفاوت محیطی، ابعاد کانال، حجم هوا و سطح نویز بهترین گزینه برای نصب در پروژه های مسکونی، تجاری یا صنعتی انتخاب شود.
آشنایی با انواع هواکش بین کانالی به کاربران این امکان را می دهد که بسته به شرایط کاری خود مناسب ترین نوع را از نظر عملکرد، مصرف انرژی و سهولت نصب انتخاب کنند. در ادامه به معرفی رایج ترین انواع این هواکش ها می پردازیم.
هواکش بین کانالی محوری (اکسیال)
هواکش بین کانالی محوری یکی از پرکاربرد ترین انواع این دستگاه هاست که به دلیل ساختار ساده و قیمت اقتصادی در بسیاری از پروژه ها مورد استفاده قرار می گیرد. در این نوع هواکش جریان هوا به صورت موازی با محور چرخش پروانه حرکت می کند و این ویژگی باعث می شود تا حجم زیادی از هوا با فشار نسبتاً کم جابه جا شود.
طراحی ساده، اشغال فضای کم و مصرف انرژی پایین از مهم ترین مزایای این مدل است. با این حال باید در نظر داشت که این نوع فن برای مسیرهایی با طول زیاد یا وجود موانع در داخل کانال چندان مناسب نیست زیرا فشار استاتیکی تولیدی آن محدود است. بیشتر در محیط هایی مانند سرویس های بهداشتی، اتاق های کوچک یا فضا هایی با تهویه عمومی به کار می رود.
هواکش بین کانالی سانتریفیوژ
این مدل هواکش از پرقدرت ترین انواع فن بین کانالی به شمار می رود که برای مسیرهای طولانی و پیچیده طراحی شده است. برخلاف فن های محوری در هواکش سانتریفیوژ هوا به صورت عمود بر محور پروانه خارج می شود که این موضوع باعث ایجاد فشار استاتیکی بسیار بالاتری می گردد.
این مدل معمولاً در محیط هایی که کانال کشی زیاد و افت فشار قابل توجهی دارند مانند پارکینگ ها، فضا های زیرزمینی، بیمارستان ها یا کارخانه ها مورد استفاده قرار می گیرد. صدای این مدل نسبت به فن محوری بیشتر است اما با نصب صحیح و استفاده از تجهیزات ضد لرزش می توان سطح نویز را کاهش داد. همچنین به دلیل ساختار پیچیده تر هزینه نصب و نگهداری آن نیز بالاتر خواهد بود.
هواکش بین کانالی حلزونی (تیغه خمیده یا فوروارد)
نوعی از فن سانتریفیوژ با تیغه های خمیده به جلو است که بیشتر برای فضاهایی با نیاز به جریان هوای متوسط و فشار مناسب استفاده می شود. این مدل که به فن حلزونی معروف است ترکیبی از ویژگی های فن های محوری و سانتریفیوژ را ارائه می دهد.
عملکرد آن در برابر افت فشار مناسب بوده و همچنین میزان صدای تولیدی آن نیز نسبت به مدل های پرقدرت تر قابل قبول تر است. از این نوع هواکش معمولاً در تهویه فضا های عمومی، آشپزخانه های صنعتی، رستوران ها یا فضا های تجاری استفاده می شود. شکل طراحی تیغه ها باعث می شود که در برابر گرد و غبار و آلودگی نیز مقاوم تر باشند اما همچنان نیاز به نگهداری دوره ای دارند تا دچار کاهش راندمان نشوند.
هواکش بین کانالی رادیال
هواکش رادیال یکی دیگر از انواع پیشرفته فن های بین کانالی است که برای شرایط بسیار خاص و محیط های صنعتی با الزامات سخت طراحی شده است. در این مدل هوا از مرکز پروانه وارد شده و به صورت شعاعی از محیط آن خارج می شود.
فشار استاتیکی بالا، دوام بسیار زیاد، تحمل بالا در برابر دما و ذرات معلق از ویژگی های اصلی این نوع فن است. معمولاً در کارخانه های تولیدی، صنایع شیمیایی، آزمایشگاه ها و فضا های بسیار آلوده مورد استفاده قرار می گیرد. هزینه ساخت و نگهداری آن نیز بالا بوده و نصب آن نیاز به مهارت فنی ویژه دارد. این فن ها برای پروژه هایی مناسب اند که تهویه دائمی، بدون توقف و با راندمان بالا مورد نیاز است.
خرید هواکش بین کانالی
هواکش های بین کانالی یکی از اجزای حیاتی در سیستم های تهویه به شمار می روند که با قرارگیری در مسیر کانال وظیفه انتقال، تقویت و هدایت جریان هوا را بر عهده دارند. این فن ها در فضاهای مختلف از جمله ساختمان های اداری، واحد های صنعتی، آشپزخانه های تجاری و حتی مراکز درمانی استفاده می شوند و انتخاب درست آن ها می تواند تاثیر مستقیمی بر کارایی کل سیستم تهویه داشته باشد. هنگام خرید هواکش بین کانالی توجه به چند نکته ی کلیدی ضروری است تا محصول انتخاب شده بتواند عملکرد مناسب و طول عمر بالا داشته باشد.
بررسی حجم و فشار هوای مورد نیاز
قبل از خرید باید دبی هوا (بر حسب متر مکعب بر ساعت یا CFM) و فشار استاتیکی سیستم مشخص شود تا فن متناسب با نیاز انتخاب شود.
نوع فن مناسب با محیط
بسته به کاربرد فن محوری، سانتریفیوژ، حلزونی یا رادیال را انتخاب کنید. برای مسیرهای کوتاه فن محوری و برای فضا های پیچیده تر فن سانتریفیوژ مناسب تر است.
میزان صدا
سطح نویز تولیدی فن باید با توجه به مکان نصب (مثلاً اتاق خواب، بیمارستان یا آشپزخانه صنعتی) در نظر گرفته شود تا ایجاد مزاحمت نکند.
جنس بدنه و پره ها
بدنه های فلزی، آلومینیومی یا گالوانیزه مقاوم تر هستند و در فضا های مرطوب یا صنعتی بهتر عمل می کنند.
ابعاد و سایز کانال
قطر ورودی و خروجی فن باید کاملاً با ابعاد کانال یکسان باشد تا از افت راندمان و نشتی هوا جلوگیری شود.
مقاومت در برابر حرارت و رطوبت
برای محیط هایی با دمای بالا یا رطوبت زیاد فن هایی با عایق مناسب و موتور مقاوم انتخاب شود.
سیستم کنترل و قابلیت تنظیم دور
در برخی پروژه ها نیاز به تنظیم سرعت فن وجود دارد بنابراین مدل هایی با اینورتر یا کنترل دور انتخاب مناسبی خواهند بود.
بررسی برگه مشخصات فنی
اطلاعات دقیق فنی مانند توان موتور، نوع یاتاقان، کلاس حفاظت (IP) و ولتاژ کاری باید به دقت بررسی شود.
گارانتی و خدمات پس از فروش
از فروشگاه هایی خرید کنید که ضمانت نامه معتبر و امکان تأمین قطعات و تعمیر را ارائه می دهند.
نصب آسان و قابلیت نگهداری
مدلی را انتخاب کنید که امکان نصب در موقعیت های مختلف و دسترسی آسان برای سرویس دوره ای داشته باشد.
قیمت هواکش بین کانالی
قیمت هواکش بین کانالی به عوامل متعددی بستگی دارد و نمی توان برای آن یک نرخ ثابت یا مشخص ارائه کرد. این نوع فن ها در مدل ها و ابعاد مختلفی تولید می شوند که هرکدام بسته به توان موتور، حجم هوا دهی، جنس بدنه، نوع طراحی پره ها و قابلیت های کنترلی قیمت متفاوتی دارند. همچنین نوسانات بازار، هزینه های حمل ونقل و خدمات پس از فروش نیز بر قیمت نهایی این محصولات تأثیرگذار هستند.
یکی از مهم ترین عوامل مؤثر بر قیمت نوع فن است. هواکش های بین کانالی محوری معمولاً ارزان تر از مدل های سانتریفیوژ یا رادیال هستند زیرا ساختار ساده تری دارند و در پروژه هایی با فشار کمتر کاربرد دارند. در مقابل مدل های سانتریفیوژ با قدرت بالاتر و طراحی پیچیده تر برای محیط های صنعتی و مسیرهای طولانی تر مناسب اند و طبیعتاً قیمت بالاتری دارند.
ابعاد و قدرت موتور نیز نقش کلیدی در تعیین قیمت دارند. هرچه فن بزرگ تر و موتور آن قوی تر باشد هزینه تمام شده بالاتر می رود. برای مثال، هواکش بین کانالی با قطر 15 سانتی متر و موتور 100 وات قیمتی کاملاً متفاوت با فن 30 سانتی متری با موتور 700 وات دارد. همچنین جنس بدنه (پلاستیکی، گالوانیزه، آلومینیومی یا فولادی ضدزنگ) بر هزینه اثرگذار است مدل های مقاوم در برابر خوردگی و حرارت قیمت بیشتری دارند.
در نهایت برند تولید کننده، سطح کیفیت، تکنولوژی استفاده شده و امکانات جانبی مانند کنترل دور موتور، سیستم ضد لرزش یا عایق صدا نیز می توانند باعث تغییر در قیمت شوند. بنابراین پیش از خرید بهتر است نیاز دقیق خود را مشخص کرده و با چند فروشنده معتبر مشورت کنید تا با مقایسه ویژگی ها و قیمت ها انتخابی هوشمندانه و مقرون به صرفه داشته باشید.
